Wzruszający dokument w Sali Tradycji Czarnej Dywizji w Żaganiu!

Od wyzwolenia Niderlandów minęło już 77 lat. Polscy żołnierze z 1. Dywizji Pancernej odegrali w tych walkach znaczącą rolę. Filmowiec i historyk Koen van Groesen skonstatował fakt, że ciągle wielu jego rodaków nie zna tła wydarzeń z końca 1944 roku. Postanowił stworzyć film dokumentalny, w którym wciela się w swojego dziadka por. Michała Salewicza, polskiego żołnierza z 1. Dywizji Pancernej dowodzonej przez gen. St. Maczka, jednego w wyzwolicieli Niderlandów.

W przeciwieństwie do Kanadyjczyków i Anglików większość polskich żołnierzy po wyzwoleniu nie mogła wrócić do swoich domów. Dziadek Koena nigdy więcej nie zobaczył już swoich rodziców. W filmie twórca przemierza wojenny i powojenny szlak swojego dziadka, docierając do najbardziej skrywanych i intymnych jego fragmentów. Przejmujący film zrealizował on z pomocą swojego wuja, Wadeca Salewicza, syna Michała, który był wraz z żoną Rią gośćmi specjalnymi polskich prezentacji filmu.
W. Salewicz jest wiceprezesem Stowarzyszenia 1.Polskiej Dywizji Pancernej „Niderlandy” i znanym popularyzatorem historii polskiego oręża, opiekunem Polskich Cmentarzy Wojskowych w Oosterhout i Bredzie i wolontariuszem Memoriału generała Maczka w Brabancji.

Dzięki wysiłkowi organizacyjnemu i finansowemu głównie ze środków prywatnych, Koenowi van Groesen, udało się zrealizować arcyciekawy obraz zawierający relacje świadków wydarzeń II wojny światowej, wypowiedzi ekspertów oraz krewnych Michała Salewicza. W filmie nie zabrakło także nagrań z wywiadów z nieżyjącym już M. Salewiczem, zrealizowanych tuż przed jego śmiercią. Film stanowi niezwykłą symboliczną podróż przez historię tragicznych losów rozbitej rodziny Salewiczów oraz opowieść o bohaterstwie żołnierzy generała Maczka i ich dziedzictwie.
Kulminacyjnym punktem spotkań z filmowym dokumentem była prezentacja w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa, z udziałem Dowódcy Generalnego RSZ generała Jarosława Miki, który zaprosił W. Salewicza z małżonką do odwiedzin Polski i podzielenie się swoją piękną historią rodzinną nie pozbawioną także i wątków uniwersalnych. W stołecznej prezentacji udział wzięło ponad 300 widzów, a wśród nich m.in. członkowie Stołecznego Środowiska 1. Polskiej Dywizji Pancernej.
Filmowe spotkania z losami i historią żołnierzy gen. Maczka spotkały się z życzliwym przyjęciem i zainteresowaniem w żagańskiej Sali Tradycji czarnej Dywizji, w świętoszowskim Klubie Wojskowym 10BKPanc, Rzepinie oraz w miejscu szczególnie bliskim rodzinie Salewiczów w Kraśniku. W tym mieście przed wojną stacjonował 24. Pułk Ułanów, w którym służył bohater filmu w latach 1940-1947, a obecnie żyją potomkowie jego wojennego dowódcy plutonu chor. Franciszka Ruska i pięknie rozwija się Muzeum 24 P.U., ilustrując historię "Białych Ułanów".
W trakcie prezentacji filmowych, pełnych emocji i ważkich słów doszło do spotkań ze wszystkimi generacjami Polaków. Niezapomnianych wrażeń dostarczyła również gościom z Oosterhout wizyta w poznańskim Muzeum Broni Pancernej, którego skarby pokazywał osobiście jego twórca ppłk Tomasz Ogrodniczuk. W Rzepinie pokaz z udziałem dowódcy 11.Dywizji Kawalerii Pancernej gen. dyw. Piotra Trytka i władz miasta zbiegł się ze ślubowaniem klas mundurowym miejscowej szkoły i był zarazem niecodzienną lekcją prezentującą etos polskich żołnierzy i ich skomplikowane dzieje. „Po bardzo imponującej podróży przez Polskę i po przemierzeniu blisko 3000 km jesteśmy pod wrażeniem specjalnego przyjęcia w bardzo gościnnej Polsce. Mamy nadzieję, że film „Mój Polski Dziadek” może przyczynić się do pokazania tego, co musieli ofiarować żołnierze generała Maczka dla pokoju i wolności świata”, powiedział Wadec Salewicz na zakończenie wielce pouczających spotkań z filmem i historią.
Źródło: kustosz Waldemar Kotula
Foto : st.chor.sztab. Tomasz Szczur, Bogusława Smółko , Małgorzata Kaczyńska, Andrzej Wysocki, WAK , Muzeum 24.P.U.

Czytaj również na naszym portalu

Zobacz film x-news ze święta Czarnej Dywizji