To już niemal pewne, szprotawski zamek przechodzi na własność miasta

Jak słyszymy w Szprotawie to już kwestia najwyżej tygodni. To zysk dla obu stron, bo wiadomo, że odbudowa, czy nawet solidne zabezpieczenie ruiny, przekracza możliwości polskokatolickiej parafii. Dla samorządu jest to także duże obciążenie, ale ma większe możliwości pozyskania zewnętrznych funduszy na gruntowne zajęcie się obiektem.
- Czas najwyższy, aby to zrobić, bo w niemal w centrum naszego zabytkowego miasta straszy taka ruina – mówi burmistrz Szprotawy Mirosław Gąsik. – Tymczasem tym zabytkiem powinniśmy się szczycić, przecież przed wiekami był to piastowski zamek, siedziba władców.

Rzeczywiście od pewnego czasu Szprotawa wiele uwagi poświęca swoim licznym zabytkom. Zamek nie wystawia najlepszego świadectwa. Scenariusz wydarzeń jest rozłożony w czasie. Na początek miasto zajmie się zabezpieczeniem obiektu. To trzeba zrobić natychmiast, podobnie jak zabezpieczyć wieżę i przeprowadzić tzw. inwentaryzację bezpieczeństwa.
- Chcielibyśmy, aby zamek, bo tak chcielibyśmy nazywać ten obiekt, chociażby ze względów prestiżowych, stał się bezpieczną ruiną – mówi Maciej Boryna za szprotawskiego magistratu. – Później, oczywiście w ścisłym kontakcie z konserwator zabytków, zamierzamy we wnętrzu ustawić siedziska, jakąś scenę…

W planach mamy również element sakralny, aby w baszcie, gdzie kiedyś była krypta ewangelicka, zorganizować kaplicę.

Jak wynika z danych biura konserwatora zabytków, zamek stanowił element miejskiego systemu obronnego, otrzymał owalny plan, co sugeruje, że stanął na miejscu wcze­śniejszego grodu.

Na otoczony kamiennym murem dziedziniec wejście prowadziło od pół­nocy. Wschodnią część przestrzeni wypełniał piętrowy budynek mieszkalny. Na przełomie XVI i XVII wieku zamek został przebudowany w stylu renesansowym.

Wiadomo, że główny budynek był w głównie murowany i posiadał pięć izb, z których jedna mieściła się w bastei, oraz małą kuchnię i dwie piwnice.

Z piastowskiej warowni przetrwały tylko grube (2,5 m) kamienno-ceglane mury obwodowe z dostawioną w końcu XV wieku kamienną, wydłużoną basteją. W lepszym stanie za­chowała się klasycystyczna część budowli, stanowiąca fasadę kościoła. Pierwotny warowny charakter obiektu widoczny jest od południowego wschodu, z obniżenia po zasypanej rzece.
Uszkodzony w czasie ostatniej wojny kościół ewangelicki, nieużytkowany, uległ dewastacji, a następnie częściowej rozbiórce. Wyburzono zawalony dach i empory, zachowując wieżę i związane z nią przyległości. Zanim dokonano rozbiórki, opracowana została doku­mentacja naukowo-historyczna, jednak bez badań architektonicznych i archeologicznych.